سیاست­‌گذاری در آموزش و پرورش از حیاتی‌­ترین حوزه­‌های سیاست­‌گذاری عمومی دولتها شمرده می‌­شود. در جوامع دانش­-محور امروزی، آموزش باکیفیت و برابر از حقوق بنیادین شهروندان و از جمله وظایف اساسی دولت­ مدرن است. دولتها سعی می ­کنند به این مطالبه و وظیفه در قالب فرایند سیاست‌ گذاری آموزشی پاسخ ­گویند. البته موفقیت­ سیاستهای آموزشی، تابعی از ترتیبات نهادی دولت است. تجارب چند دهۀ اخیر دولتهای توسعه­‌گرای شرق آسیا گواهی بر این مدعاست. این در حالی است که نگاهی به عملکرد دولتهای پس از انقلاب در ایران، حکایت از ضعف و ناکارآمدی سیاست­‌گذاری آموزشی دارد. فرایند ناقص دولت­‌سازی در ایران معاصر و استمرار و تداوم و نیز تشدید و تعمیق آن در دورۀ پس از انقلاب موانع جدی در تدوین و اجرای سیاست­‌گذاری آموزش و پرورش پدید آورد. تصمیمات و اقدامات نخبگان سیاسی در جایگاه دولت‌­سازان جدید در پیدایش این نقیصه و مشکل نهادی مؤثر بود. نهاد دولت در چهار دهۀ گذشته به دلیل مشکلات نهادی و ساختاری، توانایی و هنر تبدیل و ادغام سرمایۀ طبیعی به سرمایه‌­های انسانی، اجتماعی و فرهنگی را از دست داد. شاخصهای آموزشی پایین­‌تر از میانگین جهانی و عملکرد ضعیف آموزش و پرورش، برایند آن است. در شرایط فعلی برای نیل به توسعۀ پایدار، دولتمردان و سیاست­‌گذاران کشور ناگزیرند با اصلاح نهادی دولت، امر سیاست­‌گذاری در آموزش و پرورش را در ترجیحات دستور کاری و اولویت فرایند سیاست‌­گذاریهای عمومی قرار دهند. در مجموع، چگونگی اثرگذاری فرایند دولت­‌سازی ایرانِ پس از انقلاب در چارچوب سه متغیر نهادسازی، ائتلاف‌­سازی و تصمیم‌­سازی بر کارکرد سیاست­­‌گذاری آموزش و پرورش، موضوع مقالۀ حاضر است.