این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی- فراشناختی بر میزان بار شناختی و حافظه کاری دانش‌آموزان دوره دوم ابتدایی دارای مشکلات ویژه یادگیری از نوع خواندن به روش نیمه‌‍آزمایشی و با استفاده از طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را دانش‌آموزان دوره دوم ابتدایی شهر میاندوآب در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل می‌دادند که با روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای 30 دانش‌آموز با مشکلات ویژه یادگیری از نوع خواندن انتخاب شده و به روش تصادفی در گروههای آزمایشی و کنترل گمارده شدند. برای گرد‌آوری داده‌ها از آزمون هوشی وکسلر4 که روایی محتوایی آن را متخصصان تأیید کردهاند و دارای ضرایب پایایی تنصیف از 0/71 تا 0/86 است، نمون‌برگ(چک لیست) نشانگان نارساخوانی(میکائیلی و فراهانی، 1384) که روایی آن را متخصصان تأیید کردهاند و پایایی آن 0/92 است، آزمون بار شناختی پاس(1994) که روایی آن را متخصصان تأیید کردهاند و پایایی آن 0/89 است و آزمون حافظه کاری ان- بک که روایی آن را متخصصان تأیید کردهاند و پایایی آن 0/78 است، استفاده شده است. آزمودنیهای گروه آزمایش برنامه آموزش راهبردهای شناختی- فراشناختی را در 18 جلسه 45 دقیقه‌ای دریافت کردند، درحالی که آزمودنیهای گروه کنترل فقط آموزشهای مدرسه را دریافت کردند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که پس از پایان آموزش راهبردهای شناختی- فراشناختی تفاوتی معنادار (p<0/001) میان نمرات بار شناختی و حافظه کاری دو گروه وجود داشت. در نتیجه، آموزش راهبردهای شناختی- فراشناختی می‌تواند به‌عنوان یک روش مداخله‌ای در کاهش بار شناختی نامطلوب و افزایش ظرفیت حافظه کاری دانش‌آموزان با مشکلات ویژه یادگیری از نوع خواندن مورد استفاده قرار گیرد.
Zolfi V, Hosseininasab, Ph.D. S D, Azmoudeh, Ph.D. M. The Effectiveness of Training in Cognitive-Metacognitive Strategies upon the Cognitive Load and Working Memory of Elementary School Students with Specific Learning Difficulties in Reading. QJOE 2022; 38 (3) :37-50 URL: http://qjoe.ir/article-1-2227-fa.html
زلفی وحیده، حسینی نسب سید داود، آزموده معصومه. اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی- فراشناختی بر میزان بار شناختی و حافظه کاری دانش آموزان دوره ابتدایی دارای مشکلات ویژه یادگیری از نوع خواندن. فصلنامه علمی - پژوهشی تعلیم و تربیت. 1401; 38 (3) :37-50
