پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش هوش معنوی بر مقابله با استرس و خودشکوفایی دختران نوجوان انجام شده است. طرح پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با روش پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری بود. جامعه آماری شامل همۀ دانشآموزان دختر پایه هشتم منطقه 12 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 97-1396 بود. 56 دانش آموز به روش خوشهای چندمرحلهای بهعنوان حجم نمونه انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه بهشکل تصادفی جایگزین شدند. بسته آموزش هوش معنوی بر اساس پروتکل آموزشی بوئل(2004) ارائه شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه مقابله با استرس اندلر و پارکر(1990) و پرسشنامه شکوفایی سلیمانی و همکاران(۱۳۹۴) بود. برای تحلیل دادهها از نرم افزار آماری SPSS، روشهای آمار توصیفی(میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی(تحلیل کوواریانس چندمتغیری، تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر) استفاده شد. مفروضه همگنی ماتریسهای واریانس- کوواریانس با استفاده از آماره Mباکس آزمون شد. تحلیل آماری دادهها نشان داد که 9 جلسه مداخله آموزش هوش معنوی موجب افزایش معنادار در مقابله مسئله- مدار، هیجانهای مثبت، روابط، معنایابی و پیشرفت در پسآزمون نسبت به پیشآزمون در گروه آزمایش شد و در مقایسه با گروه کنترل موجب کاهش مقابله هیجان- مدار و مقابله اجتنابی شد. با توجه به آثار مثبت آموزش هوش معنوی، میتوان از یافتههای این پژوهشها در تدوین محتوای برنامهدرسی آموزش مهارتهای زندگی با هدف پیشگیری از آسیبهای اجتماعی بهویژه رفتارهای پرخطر در نوجوانان بهره جست.
Aramfar B B, Hosseini, Ph.D. S S, Afsharinia, Ph.D. K, Kakabaraee, Ph.D. K. A Meta-analysis of the Effectiveness of Psychological Interventions in The Effectiveness of Spiritual Intelligence Training on Coping with Stress and Self-actualization in Adolescent Girls. QJOE 2022; 38 (2) :139-158 URL: http://qjoe.ir/article-1-1338-fa.html
آرام فر بهنوش، حسینی سعیده السادات، افشاری نیا کریم، کاکابرایی کیوان. اثر بخشی آموزش هوش معنوی بر مقابله با استرس وخودشکوفایی دختران نوجوان. فصلنامه علمی - پژوهشی تعلیم و تربیت. 1401; 38 (2) :139-158