مسئولیت‌پذیری به منزلۀ یک ویژگی شخصیتی در چارچوب یک نگرش انسجام‌یافته در ساختار روانی و رفتاری شکل می‌گیرد و تحت‌تأثیر عوامل شناختی، عاطفی و رفتاری است. مطالعه حاضر با هدف تعیین رابطه قدرت ایگو و مسئولیت‌پذیری با میانجیگری شفقت به خود در دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم انجام شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. شرکت‌کنندگان، دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم منطقه یک شهر تهران بودند. با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای 370 شرکت‌کننده انتخاب شدند و در زمانی مناسب پرسشنامه‌های قدرت ایگو (مارک استروم و همکاران، 1997)، شفقت خود (نف، 2003) و مسئولیت‌پذیری کالیفرنیا (هریسون، 1987) را تکمیل کردند. داده‌ها با به‌کارگیری ضریب همبستگی پیرسون و مدل‌یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که توانمندی ایگو و شفقت خود با مسئولیت‌پذیری همبستگی مثبت و معنادار دارند (0/01 > P). نتایج مدل‌یابی معادلات ساختاری نشان داد که شفقت خود در رابطه قدرت ایگو و مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم نقش میانجی دارد (0/01 > P). بنابراین نتایج شواهدی را نشان می‌دهد که قدرت ایگو از طریق کاهش تعارضات درونی و متعادل‌سازی سازمان روانی، مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان را افزایش می‌دهد و از آنجایی که شفقت خود به تحول و بهبود خود کمک می‌کند، تأثیرگذاری قدرت ایگو را روی مسئولیت‌پذیری افزایش می‌دهد. لذا به منظور ارتقای مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان پیشنهاد می‌شود علاوه بر توجه به قدرت ایگو، به شفقت خود هم توجه شود و با به‌کارگیری مداخلات روانی- آموزشی، زمینه افزایش شفقت خود در دانش‌آموزان فراهم شود.
Behmanesh M, Ja’fari A. Improving the Sense of Responsibility through an Increase in Ego Strength and Self-compassion among High School Students. QJOE 2025; 41 (2) :213-230 URL: http://qjoe.ir/article-1-2501-fa.html
بهمنش مهناز، جعفری اصغر. رابطه قدرت ایگو و مسئولیت‌پذیری با میانجیگری شفقت به خود در دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم. فصلنامه علمی - پژوهشی تعلیم و تربیت. 1404; 41 (2) :213-230
