تعیین وظایف و تکالیف یک شغل، سپس مشخص کردن شایستگیهایی که افراد برای انجام دادن آن شغل باید داشته باشند، دو گام مهم برای بهبود کیفی هر شغل در یک سازمان به شمار میآید. چنین اقدامی برای شغل معلمی در حوزههای یادگیری گوناگون از جمله شیمی میتواند به ارتقای سطح مهارتهای حرفهای معلمان و بهبود چشمگیر کیفیت آموزش بینجامد. در این پژوهش با تحلیل شغل به روش دیکوم، وظایف و تکالیف یک معلم شیمی به طور کامل شناسایی و تعیین شده است. به این منظور ده نفر از افراد خبره برای شرکت در کارگاه دیکوم انتخاب شدند. پس از دستهبندی و گرفتن تایید نهایی برونداد این کارگاه از شرکتکنندگان، پنج وظیفه شامل "تدریس و مدیریت یادگیری" با 10 تکلیف، "ارزشیابی و ارزیابی" با 8 تکلیف، "مدیریت و رهبری محیط یادگیری" با 9 تکلیف"، رشد و توسعۀ فراگیران" با 8 تکلیف و "رشد و توسعۀ حرفهای" با 10 تکلیف برای یک معلم شیمی تعیین شد. سپس با تنظیم یک پرسشنامه با 45 گویه و تکمیل آن از سوی افراد یادشده، با توجه به میانگین امتیاز داده شده به هر تکلیف و بهرهگیری از آزمون فریدمن، تکالیف و وظایف تعیین شده بر اساس اهمیت، فراوانی و سختی با سطح معناداری 95 درصد اولویتبندی شد. از نظر اهمیت و فراوانی وظیفۀ "ارزشیابی و ارزیابی" بیشترین اولویت و "رشد و توسعه حرفهای" کمترین اولویت را به خود اختصاص دادند. البته به دلیل عدم وجود اختلاف معنادار، اولویتبندی وظایف از نظر سختی ممکن نشد. از این یافتهها میتوان برای تعیین شایستگیهای اصلی یک معلم شیمی شایسته و تاثیرگذار بهره برد.
Oulaa E, Arshadi, Ph.D. N, Moosaapoor, Ph.D. N, Yaadegaarzadeh, Ph.D. G. Identification and Prioritization of High School Chemistry Teachers’ Occupational Duties and Tasks Using the DACUM Process. QJOE 2018; 34 (3) :33-54 URL: http://qjoe.ir/article-1-1226-fa.html
اولی اسماعیل، ارشدی نعمت الله، موسی پور نعمت الله، یادگارزاده غلامرضا. شناسایی و اولویت بندی وظایف و تکالیف شغلی معلمان شیمی دورۀ متوسطه با روش دیکوم. فصلنامه علمی - پژوهشی تعلیم و تربیت. 1397; 34 (3) :33-54