این پژوهش، درصدد پاسخگویی به این پرسش بوده که حدود و ثغور مشارکت دانش‌آموزان در برنامه‌درسی از دیدگاه صاحبنظران چگونه است؟ برای پاسخ دادن به این پرسش نخست دیدگاههای صاحبنظران درباره مشارکت دانش‌آموزان در برنامه‌درسی با به‌کارگیری روشهای اسنادی، کتابخانه‌ای و تحلیل مفهومی، توصیف و طبقه‌بندی شده است. سپس ضمن نقد دیدگاههای مطرح‌شده، ابعاد مورد وفاق و مغفول مشارکت دانش‌آموزان در برنامه‌درسی از دیدگاه صاحبنظران به تصویر کشیده شده است. آنگاه با بررسی وضع موجود، دیدگاه صاحبنظران در زمینۀ حد و مرز مشارکت دانش‌آموزان در برنامه‌درسی مشخص شده است. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش، سیزده نفر از صاحبنظران و سیاستگذاران حوزه برنامه‌درسی بودند که با معیار داشتن دیدگاه در زمینه مشارکت دانش‌آموزان در برنامه‌درسی، به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دیدگاههای صاحبنظران نشان داد که مشارکت دانش‌آموزان در برنامه‌درسی در همه ابعاد برنامه‌درسی قابل اجراست. باوجوداین، هنوز سازوکار نظری و عملی مشارکت واقعی دانش‌آموزان در برنامه‌درسی فراهم نشده است. سرانجام با بررسی الگوهای گوناگون، «الگوی برنامه‌درسی مذاکره‌ای» به‌عنوان رهیافت بدیل در زمینه مشارکت دانش‌آموزان در برنامه‌درسی تعیین شد که بر اساس آن، تغییر اساسی در نگاه به دانش‌آموز به‌عنوان "دانش‌آموز به‌مثابه فردی موثر و آگاه" که می‌تواند در بهبود نظام برنامه‌درسی مشارکت کند، نشان داده شده است.
Mahdavikhah A, Javidi Kalateh Jafarabadi, Ph.D. T, Amin Khandaghi, Ph.D. M, Karami, Ph.D. M. The Boundaries of Involving Students in the Curriculum: An Analysis of the Views of Authorities. QJOE 2023; 39 (1) :7-26 URL: http://qjoe.ir/article-1-1933-fa.html
مهدوی خواه علی، جاویدی کلاته جعفرآبادی طاهره، امین خندقی مقصود، کرمی مرتضی. حدود و ثغور مشارکت دانش آموزان در برنامه درسی: تحلیل دیدگاه صاحبنظران. فصلنامه علمی - پژوهشی تعلیم و تربیت. 1402; 39 (1) :7-26
