در این مقاله تعامل معلم-دانشآموز در شرایط طبیعی کلاس درس از دو بعد کنشهای روانشناسانه و اخلاقی با تأکید بر رویکرد کیفی مورد توجه قرار گرفته است. چهار مدرسه موفق و یک مدرسه ناموفق در آزمون تیمز 2007 و پرلز 2006 (با توجه به عملکرد دانشآموزان مدرسه در آزمونهای ذکر شده) در این پژوهش بررسی شدهاند. دادههای مطالعه با بررسی اسناد (شامل دست نوشتههای معلمان درباره دانشآموزان و پروندههای تحصیلی دانشآموزان)و مشاهده در شرایط طبیعی کلاس و مدرسه، گردآوری و با توجه به رویکرد تقلیل اطلاعات شامل کدگذاری توصیفی، کدگذاری استنباطی– الگویی تحلیل و تفسیر شده است. یافتهها نشان میدهند که فضای گرم و صمیمی توأم با احترام، توجه معلم به دانشآموزان و حمایت از آنان در کلاسهای موفق و ارتباط خشک و توأم با عدم احترام به فردیت دانشآموزان در کلاس ناموفق، از مهمترین ویژگیهای کلاسهای مورد مطالعه هستند. همچنین، معلمان معمولاً برای برقراری نظم در کلاسهای مدارس دچار مشکل هستند.مهمترین گفتمان معلمان و دانشآموزان در کلاسهای موفق پس از برقراری نظم، ارائه بازخوردهای کلامی، غیرکلامی، اصلاحی و تشویقی به پاسخهای دانشآموزان از سوی معلم و همکلاسیهاست. معلمان هر دو گروه در کنشهای روانشناسانه و اخلاقی دچار مشکل هستند، یعنی نسبت به دانشآموزان ضعیف و دارای مشکلات رفتاری، سوگیرانه رفتار میکنند و تخصص و آگاهی لازم را برای برخورد مناسب با این قبیل دانشآموزان ندارند.
Aghdasi S, Kiamanesh, Ph.D. A, MahdaviHezaaveh M, Safarkhaani M. Teacher-Student Interaction in Primary Schools Succeeding and Failing in PIRLS 2006 and TIMSS 2007. QJOE 2014; 30 (3) :93-120 URL: http://qjoe.ir/article-1-194-fa.html
اقدسی سمانه، کیامنش علیرضا، مهدویهزاوه منصوره، صفرخانی مریم. تعامل معلم- دانشآموز در کلاس درس مدارس موفق و ناموفق: مطالعه موردی از مدارس ابتدایی شرکتکننده در آزمون پرلز 2006 و تیمز 2007 . فصلنامه علمی - پژوهشی تعلیم و تربیت. 1393; 30 (3) :93-120
