هدف از اجرای این پژوهش بررسی رابطه متغیرهای شناختی، فراشناختی و عاطفی با عملکرد دانش ­آموزان در حل مسئله­ های کلامی ریاضی و تعیین سهم هر یک از این متغیرها در تبیین واریانس آن ‌می‌باشد. به منظور دستیابی به این هدف، با استفاده از روش نمونه­ گیری تصادفی خوشه ­ای، نمونه ای با حجم 450 نفر از میان دانش ­آموزان مدارس راهنمایی مناطق 3 و 18 شهر تهران انتخاب شد. ابزارهای گردآوری اطلاعات عبارت‌ بودند از: آزمون حل مسئله­ های کلامی ریاضی، آزمون بازنمایی گزاره ­ای، پرسشنامه دانش فراشناختی، آزمون نظارت فراشناختی، پرسشنامه باورهای فراشناختی و آزمون هوش کتل. داده ­های گردآوری شده، با استفاده از روش تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان داد که همه متغیرهای پیش­بین، با عملکرد دانش ­آموزان در حل مسئله ­های کلامی ریاضی، رابطه معناداری دارند و 3/41 درصد از واریانس آن را تبیین می­ کنند. تحلیل دیگری به منظور تعیین سهم اجزای متغیرهای فوق در پیش­ بینی متغیر ملاک انجام و نشان داده شد که از میان متغیرهای شناختی، خرده آزمون ترجمه آزمون بازنمایی، خرده آزمون زنجیره ­های هوش کتل؛ خرده آزمون‌­های ارزشیابی، برنامه­ ریزی و پیش ­بینی نظارت فراشناختی، طبقه راهبرد دانش فراشناختی و زیرمقیاس ماهیت حل مسئله پرسشنامه باورهای فراشناختی با متغیر ملاک، رابطه معناداری دارند و 7/44 درصد از واریانس آن را تبیین می­ کنند. این یافته­ ها نشان می دهد که متغیرهای فراشناختی، شناختی و عاطفی، نقش معناداری در پیش ­بینی عملکرد حل مسئله­ های کلامی دارند، ولی سهم متغیرهای فراشناختی بیش از متغیرهای شناختی و عاطفی و سهم متغیرهای شناختی هم بیش از متغیرهای عاطفی است.